Często zastanawiamy się, kim będą nasze dzieci w dorosłym świecie, jak możemy im pomóc wybrać właściwą drogę i uchronić przed skutkami złych decyzji? Pomocny w tej kwestii może być innowacyjny program badania predyspozycji i uzdolnień uczniów wprowadzany w Jaworznie. W 2020 roku zakończył się jego pilotaż adresowany do uczniów, rodziców i nauczycieli Szkoły Podstawowej nr 13.
– W ramach programu „Jaworzno wspiera Rodziny” rozpoczęliśmy autorski projekt rozwoju indywidualnego w oparciu o badania predyspozycji i talentów dzieci – mówi Paweł Silbert, prezydent Jaworzna. – Każdemu rodzicowi zależy na szczęściu swych pociech. W mądrej współpracy z rodzinami i kadrą pedagogiczną możemy dać młodym ludziom szanse jakich nigdy wcześniej nie mieli. Szanse na życie z pasją, na pracę pełną satysfakcji z uzyskiwanych efektów.
Projekt ma trzy grupy interesariuszy – rodziców, dzieci oraz kadrę pedagogiczną. Jego celem jest wsparcie procesu poznawania mocnych stron uczniów, podnoszenia poziomu ich aktywizacji oraz doboru efektywnych metod pracy i uczenia się. Dzięki temu mogą być wdrażane rozwiązania wspierające indywidualną ścieżkę rozwoju mieszkańców Jaworzna od najmłodszych lat. Partnerem przedsięwzięcia jest firma Librus, dostawca pakietu narzędzi psychometrycznych na platformie Indywidualni.pl połączonego z dziennikiem elektronicznym.
– W pilotażowym badaniu, prowadzonym w Szkole Podstawowej nr 13, wzięło udział 264 uczniów i 31 nauczycieli. Analizą objęci zostali wszyscy uczniowie szkoły w podziale na trzy grupy wiekowe: klasy 1-3, klasy 4-6 i klasy 7-8. Badanie uczniów klas 1-3 przeprowadzono przy wsparciu rodziców, natomiast uczniowie klas starszych wykonali testy samodzielnie. Badanie obejmowało preferencje inteligencji wielorakich, preferencje przetwarzania informacji, preferencje sensoryczne, afiliację i lateralizację – wyjaśnia Irena Wojtanowicz-Stadler, naczelnik Wydziału Edukacji UM w Jaworznie.
Efektem prowadzonego badania są wygenerowane profile uzdolnień uczniów wraz z komentarzami, stanowiące realne wsparcie dla rodziców w procesie wychowawczym dziecka oraz dla nauczycieli w efektywnej, indywidualnej pracy z uczniem, grupą czy też zespołem klasowym. Uczestnicy projektu otrzymali także dostęp do fachowych narzędzi – zindywidualizowanych ćwiczeń, warsztatów, artykułów, które pomagają rozwijać mocne strony dziecka.
– Zauważamy, że uczniowie, znając swoje mocne strony i strategie uczenia się, wykorzystują je, by osiągać lepsze rezultaty w samodzielnej pracy. Podejmują odpowiednie dla siebie działania w zakresie doboru technik i metod nauki, wykazują większą otwartość na uczenie się i rozwój. Wzrost samowiedzy ucznia, czyli lepsze rozumienie samego siebie, daje uczniowi większą zaradność edukacyjną i zwiększa szanse na wypracowanie sukcesu edukacyjnego – mówi Agata Ciołczyk, dyrektor Szkoły Podstawowej nr 13.
Zasadnicze wsparcie w realizacji badań na terenie szkoły oparto na cyklu warsztatów przygotowawczych oraz pogłębiających dla uczniów, szkoleniach wdrożeniowych kadry pedagogicznej i rodziców. Należy zauważyć, że środowisko Szkoły Podstawowej nr 13 ma duże doświadczenie w projektach edukacyjnych nakierowanych na indywidualną pracę z uczniem i efektywną współpracę z rodzicami. Badaniom Indywidualni.pl poddali się wszyscy nauczyciele SP 13. Uczestniczyli także w warsztatach przygotowujących zespół nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej do prowadzenia zajęć uwzględniających naturalne predyspozycje uczniów i realizujących równocześnie treści z różnych przedmiotów w oparciu o metodę projektową.
– To projekt, dzięki któremu możemy lepiej poznać nasze dziecko – mówi pani Marzena Zawada, jeden z rodziców ze Szkoły Podstawowej nr 13. – Prowadzone badanie pozwoliło nam również określić, w jaki sposób możemy pomóc dziecku w szybszym i łatwiejszym zdobywaniu wiedzy. Otrzymaliśmy również dostęp do interesujących i zróżnicowanych ćwiczeń i aktywności dla naszych dzieci. Chciałabym, aby takie badanie realizowane było na każdym etapie kształcenia.
Ponadto w ramach projektu, we współpracy z Przedszkolem Miejskim nr 26 oraz przy wsparciu Przedszkoli nr 24 i 14, opracowano i pilotażowo przetestowano elektroniczne arkusze obserwacji dziecka przedszkolnego, m.in. wstępnej oceny logopedycznej oraz oceny gotowości szkolnej sześciolatka. Te w przyszłości mają wspomóc efektywne wyrównywanie szans edukacyjnych poprzez niwelowanie deficytów rozwojowych od najmłodszych lat.
Pilotaż programu badania predyspozycji i uzdolnień dzieci potwierdził, że przyjęcie tego narzędzia jako rozwiązania systemowego w gminie jest celowe w kontekście wspierania indywidualnego rozwoju i nabywania kompetencji XXI wieku od najmłodszych lat. Dzięki niemu w Jaworznie mamy szansę stworzyć model szkoły nowoczesnej, przyjaznej uczniowi i otwartej na wymagającą przyszłość. W bieżącym roku szkolnym w projekcie uczestniczy 13 kolejnych placówek szkolnych oraz 25 placówek przedszkolnych. Nad jego kompleksowym wdrożeniem w gminie czuwa Zespół projektowy, powołany w Urzędzie Miejskim w Jaworznie, którego koordynatorem jest pan Bartłomiej Bogunia.